Als er iets is wat me in de afgelopen dagen is opgevallen in de kranten, in artikelen en commentaren die we ongevraagd geven en krijgen, is dat we voortdurend aan het vergelijken zijn met wie wat doet, wie wat beter doet en hoe het er uit gaan zien als de coronacrisis voorbij is. Zelf merk ik dat er in mijn hoofd, dat normaal toch redelijk uitgedaagd wordt door denken, niet zoveel gebeurd. Het is daarboven opmerkelijk stil.
Toch valt dat vergelijken me op. Een paar weken geleden is onze dierbare viervoeter Beer, overleden. Het gemis is/was groot!! Nu zag mijn dochter op Facebook een berichtje van een bezorgde dochter, wiens vader opgenomen was in het ziekenhuis (geen corona) dat ze een tijdelijk oppasgezin zochten voor de hond van hun vader. En natuurlijk, u raadt het al, de viervoeter heeft een tijdje bij ons in huis gelopen. En toen begon toch een beetje het vergelijken: Beer dit deed, Beer deed dat, dat was leuk aan Beer en hij doet dit toch wel heel anders. En met het maken van die vergelijkingen stoppen is niet eenvoudig. Want we vergelijken toch graag met wat voor ons het beste lijkt of misschien is of wellicht was. Vergelijken beperkt de eigen vrijheid van handelen.
>Wat leren we nu eigenlijk van de periode waar we nu in zitten?
Hoogendijk (Psychiater) schrijft in het NRC van 21 maart:
– Lees alleen de data die je echt kan vertrouwen
– Merk eens bij jezelf wat een minder gevulde agenda met je doet
– Leef in het hier-en-nu, leef bij de dag van vandaag
– We beschikken over meer flexibiliteit dan we denken omdat we elkaar snel weten te vinden en procedures en bureaucratie in een keer minder belangrijk zijn
– Er is nu veel tijdelijk altruïsme, ervaar dat eens bij jezelf en zie eens hoe dat is bij de ‘buren’
Hou houd je je zelf in stand: rationeel, emotie, angst, tijd
Voor de rationele mens kan het redelijk eenvoudig zijn omdat de conclusies die je trekt verklaarbaar zijn. Maar ook emoties kan je sturen door de angst die je ervaart onder ogen te zien en er iets aan doen (maak een stap opzij) en de angst voor de toekomst kan je beteugelen door het fenomeen TIJD te relativeren. Tijd is namelijk een abstractie waar je in dit geval niets kunt doen.
Illusie van de controle: praat elkaar niet de put in
In een van mijn interviews van mijn promotieonderzoek komt de term ‘Illusie van de controle’ naar voren. Daarmee bedoelt mijn dokter dat hij heeft ‘geleerd dat zaken die naar hem toekomen niet vanzelfsprekend zijn. Mensen proberen alles te plannen, maar een ziekte, valt niet te plannen. En ik leer ze kiezen en daarmee krijgen ze weer regie. Ik leer ze kiezen vanuit het hier-en-nu, niet vanuit het verleden en niet naar de toekomst. Dat is een illusie’.
Komt er een afname van burn-out of een toename van bore-out: koffie dik kijken??
Omdat de stressoren afnemen: geen druk meer van buitenaf, minder volle agenda’s, minder lang onder druk staan, zou burn-out minder kunnen worden. Anderzijds kan verveling, de druk minder zinvol bezig te zijn, tot bore-out leiden. De symptomen zijn vergelijkbaar maar worden niet als zodanig herkent. Ook het fenomeen van fear of missing out, verandert: er zijn minder opgeklopte verwachtingen en beelden waar aan voldaan moet worden. De situatie is nu tijdelijk voor iedereen gelijk.
