Reflectie les voor de student: mooie leervraag
Ik had afgelopen week een mooie les met een groep studenten. Wat vooral heel mooi was, was het onderwerp waarop de student die de casus inbracht, hulp bij wilde hebben. De leervraag van de student was:
‘Hoe kan ik het gevoel van ongemak dat ik voelde bij de vraag van mijn cliënt voorkomen’?
Prachtige casus, leek mij.
Wat was de vraag??
Toen we wat meer door gingen vragen als groep, bleek dat de student nog nooit eerder last had gehad van dit ‘ongemakkelijke gevoel’. Langzaam kwam met enige schroom naar voren wát het gevoel van ongemak had veroorzaakt namelijk de vraag van de patiënt:
‘De tv is niet zo heel erg groot, kan ik daar wel erotische kanalen op kijken’.
Een van de leg-vraag
Ik kan me helemaal voorstellen dat je als 20-jarige redelijk van de leg kunt zijn van deze vraag. Opvallend was echter dat de student al had gezegd dit ongemakkelijke gevoel niet eerder te hebben meegemaakt in het leven. Ik vroeg of de student wat meer wilde delen over dat gevoel van ongemak. Gevoel heeft altijd met de context te maken en de betekenis die aan dat gevoel door de persoon zelf wordt gegeven. De student in kwestie komt heel goed voor zichzelf op, weet heel duidelijk en gestructureerd een verhaal te vertellen en na nogmaals een check dit gevoel niet eerder te hebben meegemaakt (NEE) vroeg ik wat meer duidelijk door over de situatie.
De aap komt uit de mouw
Uiteindelijk kwam de aap uit de mouw. Opvallend was dat de student aangaf dat wanneer je komt voor een bepaalde operatie, je je als patiënt hebt te houden aan richtlijnen en niet moet vragen om toegang tot een erotisch scherm. Woorden als: “dat doe je toch niet, dat is niet passend, ik doe mijn best en hij probeert mij bewust uit” brachten ons bij een persoonlijk normen- en waardenkader waarin de patiënt duidelijk niet paste. De overtuiging rondom wat wel hoort en wat niet hoort, strookten niet met wat de patiënt als normaal vond of wat hij nodig had. Ook al kan ik de student respectvol gelijk geven, in deze situatie zat een mooi leermoment voor de hele groep. In plaats van meebuigen, beamen en je hebt helemaal gelijk, gingen we nog een stapje verder.
Weg met je eigen oordeel over de ander
Nadat ik wat vragen had gesteld aan de andere studenten kwamen we erachter dat de betekenis die de student gaf aan de impertinente vragen van de patiënt, niet in overeenstemming was met hoe de ander zich behoorde te gedragen. Stilletjes waren we het natuurlijk allemaal eens. Echter, ook daar speelt ons normen- en waardenpatroon.
NIVEA: niet invullen voor de ander maar wel in contact blijven
Waar in de communicatielessen veelvuldig wordt gesproken over ‘niet invullen’ voor de ander ‘je oordeel voor je houden’, was dit verhaal het voorbeeld van het hanteren van een eigen normen- en waardenkader. Nogmaals: het is wellicht onbehoorlijk gedrag maar hoe gaan we daarmee om?
Toen ik dit uitlegde aan de studenten, was er even stilte. Ieder had zo zijn eigen gedachten hierover. Ik weet niet of ze begrepen hoe het eigen referentiekader met normen en waarden zo gespiegeld werd bij henzelf.
Wat je voelt is van jou en dat is jouw eigen verantwoordelijkheid
Kortom: wat je voelt en de betekenis die je aan iets geeft, zijn jouw verantwoordelijkheid. Doe een reality check om te kijken of wat je denkt (in dit geval ‘dit is geen passend gedrag’) niet je eigen norm is die je zonder excuus over de ander strooit. Wie ben jij om te beoordelen of de ander niet naar een erotisch scherm mag kijken vlak voor zijn operatie? Hoe mooi zou het niet zijn als we ons meer bewust zijn van het effect van het handhaven, vasthouden aan onze eigen overtuigingen en deze kunnen zien als van onszelf? Dat we deze niet moeten plakken op anderen omdat ze voor ons zo logisch zijn, zijn ze nog niet voor de ander logisch en vanzelfsprekend.
Losse flodders
Ben jij in staat om je overtuiging niet als losse flodder de wereld in te sturen en bij te sturen?
Mocht je het niet of juist wel met me eens zijn, schrijf een reactie!!
